Từ các quy định cụ thể nêu trên về làm việc trên cao thì chúng ta có thể định nghĩa công việc làm việc trên cao trong lĩnh vực xây dựng bao gồm các công việc sau:

Các biện pháp an toàn khi làm việc trên cao:

Hiện nay, trên thế giới thường sử dụng hai loại biện pháp an toàn chính để phòng chống các tai nạn ngã cao,đó là hệ thống an toàn thụ động và hệ thống an toàn chủ động:

– Hệ thống an toàn thụ động: Là hệ thống không cần sự tham gia của người lao động, nghĩa là hệ thống giúp cho người lao động cho dù không thực hiện các quy định cần thiết để phòng chống ngã cao. Ví dụ như bằng cách lắp đặt hệ thống lưới chống rơi…

– Hệ thống an toàn chủ động: Là hệ thống phòng chống ngã cao cần người lao động sử dụng hệ thống một cách chủ động để phòng tránh rơi ngã như việc đeo dây đai an toàn, lắp đặt lan can – hành lang an toàn, vạch cảnh báo, các hệ thống giám sát an toàn…

Quy chuẩn Kỹ thuật Quốc gia an toàn trong xây dựng–QCVN 18:2014/BXD (ban hành kèm theo Thông tư số 14/2014/TT-BXD ngày 05 tháng 9 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng):

“Khi làm việc trên cao (từ 2m trở lên) hoặc chưa đến độ cao đó, nhưng dưới chỗ làm việc có các vật chướng ngại nguy hiểm, thì phải trang bị dây an toàn cho người lao động hoặc lưới bảo vệ. Nếu không làm được sàn thao tác có lan can an toàn, không cho phép người lao động làm việc khi chưa đeo dây an toàn”.

“Khi làm việc tại những khu vực cao bao gồm cả mái nhà có cao độ hơn 2m, cần phải có biện pháp bảo vệ xung quanh các cạnh mở bằng lan can theo quy định. Tại những nơi không thể sử dụng lan can an toàn, phải có các biện pháp bảo vệ an toàn khác”.

“Khi làm việc trên mái có độ dốc lớn hơn 25°, người lao động phải đeo dây an toàn và móc vào vị trí cố định”.

“Người lao động làm việc trên mái có độ dốc lớn hơn 25°, phải có thang gấp đặt qua bờ nóc để đi lại an toàn. Thang phải được cố định chắc chắn vào công trình, chiều rộng của thang không được nhỏ hơn 30cm, các thanh ngang đặt cách đều nhau một khoảng 40cm”.

QUY ĐỊNH AN TOÀN LÀM  VIỆC TRÊN CAO

Quy trình này nhằm đưa ra các yêu cầu an toàn bắt buộc đối người lao động khi thực hiện các công việc trên cao..

Quy định này áp dụng cho tất cả nhân viên , nhà thầu khi làm việc trên cao tại nhà máy hoặc tại các dự án dưới sự kiểm soát của công ty.

HƯỚNG DẪN AN TOÀN KHI LÀM VIỆC TRÊN CAO

Không phải ai cũng có thể làm việc trên cao tại các công trình xây dựng. Một đơn vị xây dựng chuyên nghiệp luôn chú trọng huấn luyện, đào tạo cũng như trang bị cho cán bộ, kỹ sư, công nhân đầy đủ các thiết bị, vật dụng bảo hộ lao động khi làm việc, đặc biệt là làm việc trên cao.

Những ai có thể làm việc trên cao?

Những người làm việc trên cao phải đảm bảo các yếu tố sau:

Những chú ý khi làm việc trên cao:

Khi làm việc với giàn giáo cần lưu ý:

Khi làm việc với thang cần lưu ý:

Chú ý khi sử dụng dây đai an toàn:

+ Thử tĩnh: Treo một vật nặng (bao cát hoặc bao xi măng) có trọng lượng 250kg vào dây trong vòng 5 phút nếu thấy không bị sờn, đứt, khóa móc bị biến dạng tạo nguy cơ tuột dây là được.

+ Thử động: Buộc bao cát nặng 75kg vào dây đai an toàn móc lên giá thử và thả rơi 3 lần, nếu không phát hiện thấy hư hỏng là đạt.

Làm việc trên cao là một công việc phổ biến trong lĩnh vực thi công xây dựng và các ngành công nghiệp khác như sửa chữa và lắp đặt. Các công việc này đòi hỏi phải thực hiện ở độ cao lớn, thường xuyên trong cả ngành công nghiệp và phi công nghiệp. Với nhu cầu phát triển sản xuất và xây dựng cơ sở hạ tầng, tai nạn lao động do ngã cao trở thành một trong những tai nạn lao động phổ biến nhất tại Việt Nam và trên toàn thế giới.

TCVN 5308: 1991: Quy phạm kỹ thuật an toàn trong xây dựng:

“Khi làm việc từ độ cao 2m trở lên hoặc chưa đến độ cao đó, nhưng dưới chỗ làm việc có các vật chướng ngại nguy hiểm thì phải trang bị dây an toàn cho công nhân hoặc lưới bảo vệ nếu không làm được sàn thao tác có lan can an toàn”.

Nội quy kỷ luật và an toàn lao động khi làm việc trên cao

– Nhất thiết phải đeo dây an toàn tại những nơi đã qui định.

– Việc đi lại, di chuyển chỗ làm việc phải thực hiện theo đúng nơi, đúng tuyến qui định, cấm leo trèo để lên xuống vị trí ở trên cao, cấm đi lại trên đỉnh tường, đỉnh dầm, xà, dàn mái và các kết cấu đang thi công khác.

– Lên xuống ở vị trí trên cao phải có thang bắc vững chắc. Không được mang vác vật nặng, cồng kềnh khi lên xuống thang.

– Cấm đùa nghịch, leo trèo qua lan can an toàn, qua cửa sổ.

– Không được đi dép lê, đi giày có đế dễ trượt.

– Trước và trong thời gian làm việc trên cao không được uống rượu, bia, hút thuốc lào.

– Công nhân cần có túi đựng dụng cụ, đồ nghề, cấm vứt ném dụng cụ, đồ nghề hoặc bất kỳ vật gì từ trên cao xuống.

– Lúc tối trời , mưa to, giông bão, hoặc có gío mạnh từ cấp 5 trở lên không đươc làm việc trên dàn giáo cao, ống khói, đài nước, cột tháp, trụ hoặc dầm cầu, mái nhà 2 tầng trở lên,…

Tỷ lệ tai nạn lao động do ngã từ độ cao tại Việt Nam

Theo thống kê của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, tai nạn ngã cao chiếm tỷ lệ lớn trong tổng số vụ tai nạn lao động. Cụ thể, năm 2022, ngã cao chiếm 18,92% tổng số vụ tai nạn và 17,8% số người chết. Đến năm 2023, tỷ lệ này tăng lên 26,61% tổng số vụ và 25,22% số người chết.

Quy định về làm việc trên cao tại Việt Nam:

Hiện nay Việt Nam chưa có Quy chuẩn/Tiêu chuẩn quy định cụ thể về an toàn làm việc trên cao trong các lĩnh vực công nghiệp khác nhau, do vậy quy định về khái niệm này chưa được thống nhất cụ thể như các quốc gia phát triển khác trên thế giới như Hoa Kỳ và EU (Ví dụ: Ở Hoa Kỳ – Bộ Lao động quy định bắt buộc phải có biện pháp an toàn, bảo vệ chống rơi ngã khi người lao động làm việc ở độ cao 4 feet (1,22m) tại nơi làm việc trong các ngành công nghiệp nói chung; 5 feet (1,52m) trong xưởng đóng tàu; 6 feet (1,82m) trong ngành xây dựng và 8 feet (2,43m) trong các công việc nặng nhọc độc hại nguy hiểm khác).

Tuy nhiên, một số văn bản thuộc bộ xây dựng đã quy định các quy định liên quan đến công việc trên cao nhằm đảm bảo an toàn trong các công việc có nguy cơ mất an toàn cao. Cụ thể như sau:

Biện pháp an toàn khi làm việc trên cao

Hiện nay, có hai loại biện pháp an toàn chính để phòng chống tai nạn ngã cao:

- Hệ thống an toàn thụ động: Không cần sự tham gia của người lao động, như lắp đặt hệ thống lưới chống rơi.

- Hệ thống an toàn chủ động: Người lao động chủ động sử dụng các thiết bị an toàn trên cao cần thiết như đeo dây đai an toàn, lắp đặt lan can an toàn, vạch cảnh báo…

Sử dụng các thiết bị bảo hộ lao động là biện pháp đảm bảo an toàn và nâng cao hiệu suất làm việc cho người lao động. An toàn lao động, đặc biệt là an toàn khi làm việc trên cao, là một yếu tố quan trọng và không thể bỏ qua trong bất kỳ lĩnh vực nào. Việc tuân thủ các quy định và quy chuẩn an toàn không chỉ giúp bảo vệ tính mạng và sức khỏe của người lao động mà còn góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng công việc. Các doanh nghiệp cần chủ động triển khai các biện pháp an toàn thụ động và chủ động, đồng thời đào tạo người lao động về ý thức và kỹ năng an toàn lao động. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể giảm thiểu tối đa các tai nạn lao động và xây dựng một môi trường làm việc an toàn, lành mạnh cho tất cả mọi người.

Phạm vi của công việc phải thực hiện ở trên cao rất rộng, trải dài từ các lĩnh vực công nghiệp lẫn phi công nghiệp. Đứng trước nhu cầu về phát triển sản xuất, xây dựng hạ tầng nhằm thúc đẩy kinh tế, trong những năm gần đây tai nạn lao động do ngã cao là một trong những tại nạn chiếm tỷ lệ cao nhất trong lĩnh vực xây dựng tại Việt Nam cũng như trên thế giới.

Theo báo cáo “Các yếu tố chấn thương chủ yếu làm chết người nhiều nhất trong lao động tại Việt Nam (nguồn Bộ LĐTB&XH)”, năm 2021, ngã từ trên cao, rơi chiếm 21,24% tổng số vụ TNLĐ và 20,51% tổng số người chết. Tổng kết năm 2022, tai nạn lao động tăng hơn 18% so với năm 2021. Ngã từ trên cao, rơi chiếm 21,9% tổng số vụ và 21,51% tổng số người chết.